Steeds minder sneeuw in Oostenrijk, maar geen reden voor paniek

Roel op 23 november 2017· 5 reacties

null

Wat bijna iedereen vermoedde is afgelopen maandag door de Oostenrijkse weerdienst ZAMG na uitgebreid onderzoek nog eens aangetoond. De hoeveelheid sneeuw en de duur dat er sneeuw ligt is de afgelopen 50 jaar afgenomen. Dit geldt voor alle hoogtes en bijna alle regio’s, met uitzondering van het noordoosten van Oostenrijk. Wel worden er een paar belangrijke kanttekeningen bij gezet.

15 stations bekeken

De ZAMG heeft onlangs een langlopend onderzoek afgesloten waarin voor verschillende regio’s en hoogtes nauwlettend de sneeuwbedekking is onderzocht. Zowel de duur van de sneeuwbedekking als de sneeuwhoogtes zijn geanalyseerd. Het is goed om te weten dat dit niks te maken heeft met de sneeuwhoogtes zoals wij die van de skigebieden krijgen; het zijn officiële sneeuwmetingen van geijkte meetstations. Hier is geen discussie over. Verspreid over Oostenrijk zijn 15 plekken onderzocht die representatief zijn voor de betreffende regio’s en waar langjarige sneeuwmetingen van beschikbaar zijn. Om gedegen uitspraken te kunnen doen zijn de 15 stations gelijkelijk verdeeld over drie hoogtecategorieën:

  • beneden 800 meter
  • 800 - 1300 meter
  • boven 1300 meter

Voor alle stations is een lange periode van 67 jaar (1950-2017) bekeken. Een deel van deze stations bevindt zich ook in skigebieden, zo is er gemeten in Ski Arlberg, het Pitztal, See im Paznauntal en in Lienz. Wat zijn de belangrijkste conclusies?

Over lange periode gezien minder sneeuw

De langjarige trend over een periode van meer dan 50 jaar wijst uit dat zowel de sneeuwhoogte als de duur van de sneeuwbedekking op alle onderzochte hoogtes is afgenomen. Alleen in het noordoosten van Oostenrijk (Ober- en Niederösterreich, Burgenland) ontsnapt aan die trend doordat er tussen 1995 en 2005 tijdelijk meer noordweststromingen waren met meer (vaste) neerslag.

Gemiddelde totale sneeuwhoogte van stations boven 1300 meter
Gemiddelde totale sneeuwhoogte van stations boven 1300 meter

Wintertemperatuur

De sneeuwafname hangt deels samen met de temperatuursprong eind jaren '80 die ook in ons eigen land is opgetreden. De achterliggende oorzaak daarvan is niet bekend, maar de gemiddelde wintertemperatuur is in West- en Midden-Europa toen behoorlijk gestegen. In de grafiek met de temperatuurafwijking ten opzichte van het gemiddelde 1901-2000 zie je dit terug bij zowel de bergstations als de normale weerstations.

null

Temperatuurafwijking van bergstations t.o.v. het gemiddelde 1901-2000
Temperatuurafwijking van bergstations t.o.v. het gemiddelde 1901-2000

Kanttekeningen

De bevindingen komen niet als een donderslag bij heldere hemel, maar opvallend is wel de sneeuwafname bij de hogergelegen stations. Lange tijd was de gedachte dat het op enige hoogte ook in een warmer klimaat nog koud genoeg zou zijn om de sneeuwbedekking niet te laten afnemen en deze misschien zelfs zou toenemen. Dit omdat warmere lucht meer waterdamp bevat dan koude lucht waardoor het meer sneeuwt.

Toch is deze gedachte niet vreemd. Er zijn wel degelijk hooggelegen plaatsen waar de hoeveelheid sneeuw niet is afgenomen. De website zukunft-skisport van de Oostenrijker Günther Aigner is zo’n platform dat dit aan de hand van officiële sneeuwdata graag aantoont (en daar ook voor betaald krijgt). Hoewel je de ethiek van dit platform in twijfel kunt trekken (check wat ik vorig jaar schreef over de metingen van Obertauern) laat het onderzoek van de ZAMG hier ook ruimte voor.

Uit de metingen blijkt namelijk dat er jaarlijks een grote variatie zit in de sneeuwhoeveelheid en de sneeuwbedekking, plus dat de verschillen tussen regio’s vaak groot zijn. Een zachte, droge winter kan gevolgd worden door een winter met grote dumps. Binnen de neerwaartse trend zijn er periodes tot soms 20 jaar aan te wijzen waarin de sneeuwbedekking zelfs is toegenomen! Het ligt er maar net aan welk station je neemt en wat je als startmoment kiest. Deze grafiek met de wintertemperatuur op de 3105 meter hoge Sonnblick laat dat mooi zien. Sinds 1927 zijn er maar liefst drie periodes aan te wijzen waarin de temperatuur aan het dalen was terwijl de algehele trend stijgend was.

null

Geen paniek

Alleen al op basis van die grote jaarlijkse variatie kunnen we wel een belangrijke conclusie trekken. Er is geen reden om het einde van de wintersport af te kondigen. Hoewel de toekomst er met dit onderzoek niet rooskleuriger op is geworden, blijven koude en sneeuwrijke winters gewoon mogelijk. Het hangt er helemaal van af hoe de bepalende weersystemen ieder jaar komen te liggen. Wie weet zijn de komende 10 jaar wel extreem goed. Het is de goede, genuanceerde toon van dit ZAMG-onderzoek, die maakt dat geen enkele wintersportbaas of klimaatscepticus het met de bevindingen oneens kan zijn, terwijl de conclusie toch heel duidelijk is.

Voor alle grafieken en de bijbehorende documentatie, check de website van de ZAMG.

Roel
is redacteur en sinds 2009 onze vertrouwde wintersportweerman. In het seizoen schrijft hij dagelijks over sneeuw en achtergronden van de wintersport.

De opmerkelijke situatie rond de Arlberg toont aan hoe ingewikkeld deze materie is:
Zürs (1700 m) is duidelijk gedaald, maar Lech (1500 m) is min of meer gelijk (!) gebleven. Daar ligt 5 km tussen

We hebben kanonnen! Sneeuw zal t probleem niet zijn. Temperatuur is een ander verhaal…

Tijd voor een uitpakparty?!

Ik ben geen weerkundige, maar heb wel een vraag:Over de temperatuur hoef ik niets te vragen, daarvan hebben we al vaker gelezen dat die hoger is geworden. Maar hoe ziet het grafiekje van de totale neerslag (dus ook de hier niet geliefde vloeibare vorm) er uit? Is die ook globaal terug gelopen? Oftewel: zijn de winters gewoon droger geworden of is de neerslag wel gevallen maar dan in de vorm van regen?

@interjrs aan de hoeveelheid neerslag is relatief weinig veranderd. Vorarlberg en Tirol zijn iets natter geworden, het zuidoosten wat droger (vooral in de winter). Zie: https://www.zamg.ac.at/cms/de/klima/informationsportal-klima…. De meeste toekomstscenario’s gaan uit van meer neerslag in de winter.

Weerman, redacteur, skiër, Limburger
Sneeuwalarm

Ontvang gratis een sneeuwalarm per e-mail van jouw bestemming in aanloop naar je wintersport vakantie! De meldingen stoppen automatisch na je vakantie.

Plaats een reactie