Waarom lanceren sommige sleepliften?
Voor de vraag van de week moeten wij vaak opzoek naar antwoorden, omdat wij simpelweg zelf niet altijd alle antwoorden weten. Of omdat we zeker willen zijn van onze zaak en/of deze bevestigd willen zien door specialisten. Soms hebben dan, op het oog eenvoudige vragen, best veel voeten in de aarde. Want voor de volgende vraag:
Waarom lanceren sommige sleepliften?
heb ik maar liefst zeven keer naar Poma gebeld, de fabrikant van de meeste van deze lanceerinstallaties. Ondanks dat ik zeven keer de belofte heb gekregen dat ik terug gebeld zou worden is het niet gebeurd. Gelukkig was men bij de technische dienst van Valloire vriendelijker en nam men de tijd om deze vraag te beantwoorden.
Lanceer sleepliften
Iedereen die wel eens in Frankrijk en Zwitserland heeft geskied kent de ‘lanceer-sleepliften’. Een ramp voor beginners, zeker voor boarders. Een leuk speeltje voor gevorderde wintersporters. Dit zijn allemaal loskoppelbare sleepliften. Dus sleepliften waarvan de sleper pas aan de kabel vast klemt op het moment dat je deze pakt (Lees hier hoe dat werkt). Dit zijn over het algemeen zeer snelle sleepliften. Deze gaan tot ongeveer 4m/s. Hier zit ook het probleem. Deze versnelling is te groot om zomaar op te vangen. Dit is onprettig en kan zelfs gevaarlijk zijn (rugklachten). Buiten dat deze versnelling het voor beginnende skiërs en boarders bijna onmogelijk is om deze lift te gebruiken.
Hier hebben wij het over:
Geveerd
Daar heeft men dus wat op gevonden. De slepers zijn geveerd. Ten eerste zit er een veer direct onder het koppelstuk aan de kabel. Deze veer vangt de klappen op als de luchtvering op z’n max zit. Ook zorgt deze veer ervoor dat de sleper soepel langs de katrollen loopt. Hieronder zit een telescopisch veersysteem. Deze buis zie je ook uitschuiven als je de lift pakt. Hiervan zijn verschillende systemen, luchtgeveerde, of met een standaard veer. Dit veersysteem moet ervoor zorgen dat de versnelling van de skiërs als deze de lift pakken gemoedelijk gaat. Normaal gesproken is de veerweg van de sleper zo gemaakt dat deze de versnelling netjes oppakt en dat je zonder gelanceerd te worden omhoog gaat. Als je de sleeplift pakt wordt de veer uitgetrokken, je komt langzaam in beweging, voordat de veer helemaal uitgerekt is, begin je te glijden. Je glijdt omhoog.
Maar waar gaat het fout
Het gaat fout op het moment dat de veer compleet is uitgetrokken voordat je in beweging komt. Op dat moment maak je namelijk nog steeds die versnelling van nul naar ongeveer veertien kilometer per uur. Dit ontstaat als de veer niet uitrekt of als de veer compleet uitrekt en je niet geveerd omhoog wordt getrokken. Dit laatste gebeurt het meest. Je voelt een duidelijk ‘tok’ en in één keer spring je weg. Omdat de veer nu opeens terug kan veren word je nog eens extra versneld.
Dit kan door verschillende oorzaken ontstaan:
- Als er minder sneeuw ligt dan waar de lift op gebouwd is. Dan zal de veerweg altijd al meer benut worden dan als er veel sneeuw ligt. Je zit sneller op het max van de veer.
- Ook als de starthelling erg steil is (wederom vaak met minder sneeuw) dan is de kracht die nodig is om je in beweging te krijgen vaak zo groot dat de veer compleet wordt uitgetrokken
- Als er een kuil ontstaat op het punt waar je vertrekt. De veer moet je uit deze kuil trekken en daarmee komt de veer vaak op een te hoge spanning.
- Als het veersysteem op begint te raken. De veer wordt te soepel en werkt minder goed. Je zal vaker op de max van de veer komen. De slepers worden dan ook om de 1000 uur onderhouden, en de veren en/of pistons worden vervangen.
Het komt dus telkens op hetzelfde neer, de versnelling is te hoog omdat de veer niet naar behoren werkt. Maar de reden van de versnelling hangt van verschillende zaken af.
Leuk of een ramp
Sommige skiërs genieten van dit lanceren. Er zijn zelfs freestylers die deze versnelling gebruiken om tricks op de sleeplift te doen. (Wat trouwens slecht is voor de sleeplift, dus verboden). Andere wintersporters vinden het een ramp. Je kunt, wanneer je weet hoe deze lancering ontstaat, er wat aan doen. Als je een klein beetje mee laat glijden of vooruit glijdt op het moment dat de sleper op spanning komt, dan zul je zien dat je minder (waarschijnlijk helemaal niet meer) gelanceerd wordt. Als je jezelf krap zet en de veer op spanning laat komen, kun je je ook expres omhoog laten schieten. Maar: hier maak je geen vrienden mee met de liftbedienden…
Wat is jullie ervaring met deze lanceer-sleepliften?
Plaats een reactie
Ik vind ze wel grappig.
Het tweede filmpje is wel herkenbaar :) (vanuit de tijd dat ik nog niet wist dat je daarmee de lift ook kunt slopen)
Klap opvangen door wat naar achteren te leunen (niet zitten maar leunen) helpt ook. Vaak wordt er gevallen doordat je voorover wordt getrokken. Of het nodig is kun je meestal wel zien aan je voorgangers.
*bericht bewerkt door Hessel op 14 feb 2018 07:13
Heel herkenbaar. Ik leun altijd dan iets naar achter, houdt de stang een beetje hoger vast als normaal en span de beenspieren aan en duw de skis iets vooruit.
Meestal blijf ik dan wel staan…
Normaliter ga ik een uitdaging niet uit de weg. Ik vind het altijd wel geinig om zo’n ding te bedwingen indien nodig… Eén keertje in de buurt van het funpark in Flaine de lift na 2 mislukte pogingen overgeslagen… :p
Als boarder vind ik de rit in een sleepjeslift zelf vervelender dan de (lanceer) start. De start op je board is een kwestie van door je knien zakken en een beetje achterover hangen. Ook kan het helpen om het schoteltje iets verder achter je te laten zodat je als de klap komt je de stang iets door je handen door kan laten glijden zodat dat ook een stukje vering is.
Sinds ik een beetje kan skieen heb ik geen problemen meer met lanceerliften. beetje door de benen zodat ik meer kan opvangen, en weg.
Mijn kids vinden het (intussen) ook gewoon leuk.Die zijn nog licht genoeg om echt helemaal los te komen, maar dan maken ze gewoon een sprongetje. :-)
L’homme de pierre in Risoul… wat een spectaculaire lift! De eerste keer dat ik hem nam dacht ik toch wel even…hoe stijl kan een lift omhoog gaan zeg! Dat is op sommige momenten toch wel vastklemmen. Ach ik vond het eigenlijk leuker dan stoeltjesliften. Inderdaad veel sneller en ik vind de ervaring ervan uniek :D
Ergens in Flaine staat (stond?) ook een 2 zitter stoeltjeslift die nogal bruusk van start gaat. Als je het eenmaal weet is het niet erg, maar de eerste keer is het wel even schrikken.
Verder ga ik geen enkel lift uit de weg, maar een lange sleeplift is op een snowboard niet echt genieten. Zeker die pannenkoeken. Ik snap niet dat gaande weg die ankertjes allemaal zijn vervangen. Die vond ik als skier al veel comfortabeler, maar als snowboarder ook. @Rogier, weet je daar de reden van? Meer onderhoud waarschijnlijk?
*bericht bewerkt door Taan op 14 feb 2018 08:11
Een kuil in combinatie met een ijzig spoor aan het begin, dat is wel een uitdaging inderdaad.
Gelukkig geen ervaring mee, lijkt me echt een ramp. Zeker voor lichte mensen en dus ook kinderen. Deze liften gebruiken ze niet in Oostenrijk? Waarom wel in FR en CH als er alternatieven zijn?
@Marieke Deze liften gaan erg snel en daarom werden/worden ze vaker gebouwd. Het echte alternatief qua snelheid is een stoeltjeslift en die zijn duur.
Gelukkig geen ervaring mee, lijkt me echt een ramp. Zeker voor lichte mensen en dus ook kinderen. Deze liften gebruiken ze niet in Oostenrijk? Waarom wel in FR en CH als er alternatieven zijn?
Marieke op 14 feb 2018 08:12
In de grootste en modernste Oostenrijkse gebieden staan ze inderdaad (bijna) niet. Soms vind je ze daar nog in de uithoeken van het gebied. Het nadeel is inderdaad dat ze soms ‘lanceren’ maar daar kan je je op instellen. Lichte mensen en kinderen worden juist veel minder snel gelanceerd omdat daar de veer veel beter zijn werk doet. Kleine kinderen worden zelfs eigenlijk nooit gelanceerd. Het grote voordeel van deze liften is dat ze snel zijn, en dat de capaciteit laag is waardoor de pistes waar ze op uitkomen heerlijk rustig zijn. Pistes die er om 16:00 vaak nog snaarstrak bij liggen.
In Zinal-Grimentz heb je er zo een paar leuke! Mijn vriend, ook snowboarder, 100kg droog aan de haak, werd in de lucht gelanceerd. Onverwacht zo iets opvangen is nogal moeilijk, hij is dus gevallen. Ik had iets meer geluk, wel eindje gevlogen, maar klap kunnen opvangen.
De eerste keer is altijd verschieten, maar eens je het weet, wordt het leuk. @Marieke: het zijn compleet andere liften, het is niet zo dat je zo maar op 1, 2, 3 een alternatief plaatst. @Taan: als de anders vervangen worden, dan is het door een zetellift in de meeste gevallen volgens mij.
Grtjs,
Steven
Het grote voordeel van deze liften is dat ze snel zijn, en dat de capaciteit laag is waardoor de pistes waar ze op uitkomen heerlijk rustig zijn. Pistes die er om 16:00 vaak nog snaarstrak bij liggen.
Matthias123 op 14 feb 2018 08:19
Lage capaciteit en bij het instappen ook nog eens selectief :D ideaal inderdaad
De technische dienst van Val Cenis - Termignon had je vast ook kunnen bijstaan … .
De liftbediende op het Replat des Canons (toepasselijke naam) is trouwens wel een van de weinige nogal chagrijnige liftbedienden in Val Cenis: waarschijnlijk omdat hij bij de lottrekking in december de klos was en dus aan het Poma-kanon in Termignon een hele winter mocht plaatsnemen. ;-)
@Rogier Misschien inspiratie voor een volgende domme vraag: hoe worden liftbedienden verdeeld over alle liften (skiwedstrijd en winnaar kiest eerst, lottrekking, onkruid wieden in de tuin van de baas, …?) in een gebied en blijven zij het hele seizoen op dezelfde post?
Tja… pijnlijke herinneringen… niet alleen lichamelijk. Mijn eerste sleeper ooit was de Chardonnet in Tignes. De eerste paar keer lag ik echt overal, tussen de stangen, tegen het huisje van de liftoperator. En dan opstaan onder gelach van mijn “vrienden”. De liftoperator keek ook steeds minder vrolijk. En halverwege moest ik “uitstappen” omdat de lift te hoog ging voor mijn skivaardigheid op dat moment. Nu kan ik er wel om lachen…
In Flaine is de Aujon (helemaal rechts op de kaart) mijn favoriete lanceerlift :)
Dit jaar viel hij een beetje tegen, maar een paar jaar terug was hij super! Je wordt hier twee keer gelanceerd als je het ‘goed’ doet en bij de twee keer kun je een mooie sprong maken. De mensen die 1 lancering genoeg vinden, moeten bij de start remmen maar weten dit vaak niet.
Deze liften gebruiken ze niet in Oostenrijk? Waarom wel in FR en CH als er alternatieven zijn?
Marieke op 14 feb 2018 08:12
@Marieke Deze liften gaan erg snel en daarom werden/worden ze vaker gebouwd. Het echte alternatief qua snelheid is een stoeltjeslift en die zijn duur.
Rogier op 14 feb 2018 08:17
Dat is niet echt de reden. Zeker vroeger niet, toen stoeltjesliften ook in Oostenrijk nog niet vanzelfsprekend waren en loskoppelbare stoeltjesliften nog niet bestonden. Het punt is dat het sleepliftsysteem van Pomagalski (een naar Frankrijk geëmigreerde Pool) oorspronkelijk in Frankrijk goed en succesvol verkocht werd, en daar z’n afzetmarkt had. Tevens werden de liften succesvol in het voormalige oostblok en Sovjet-Unie verkocht, dank Poma’s licentie aan de vrijwel enige liftbouwer van het oostblok (Tatrapoma; nu Tatralift). Bovendien kon Montaz Mautino ook Pomaliften maken, aangezien Montaz en Pomagalski vrienden waren.
In het Franstalige Zwitserland (Romandië) zie je oude Pomaliften naast de Zwitserse liftbouwers ook nog regelmatig, omdat Poma als grootste Franstalige liftbouwer natuurlijk het daar niet moeilijkhad om marketing te bedrijven. In Duits en Italiaanssprekend Zwitserland zie je echter Poma vrijwel niet, hier hebben de Zwitserse liftbouwers de markt oorspronkelijk voor zich alleen verschaft, welke later grotendeels door Doppelmayr-Garaventa werden opgekocht. Inmiddels bouwt Poma in Zwitserland praktisch geen liften meer.
In Duitsland, Oostenrijk en Italië hadden o.a. Doppelmayr en Leitner hun markt verschaft. Praktisch geen enkel skigebied (met hele zeldzame uitzonderingen) kwam op het idee om bij Poma een sleeplift te bestellen. Deze meestal typische ankersleepliften zijn voor wintersporters een heel stuk gebruiksvriendelijker. Niet zonder reden zie je dit soort sleepliften inmiddels ook zo af en toe in Frankrijk, indien ze nieuw gebouwd worden.
*bericht bewerkt door Frans op 14 feb 2018 09:46
Altijd leuk de achtergrond info. Zo’n lanceersleper is/was er ook ergens achterin het gebied van Portes du Soleil als je de tocht ging maken. Soort aanloopje nemen alvorens je de stang pakt en laat koppelen, dan glij je al alvorens de stang in de kabel vastzet en heb je de klap niet. Was toen wel even lastig met de groep omdat er ook beginners bij zaten, maar na een half uurtje zat toch iedereen wel in de lift
Deze meestal typische ankersleepliften zijn voor wintersporters een heel stuk gebruiksvriendelijker. Niet zonder reden zie je dit soort sleepliften inmiddels ook zo af en toe in Frankrijk, indien ze nieuw gebouwd worden.
Frans op 14 feb 2018 09:43
Ik heb toch veel liever een lanceerpannenkoek dan een anker…
Alleen op een anker sta je uit balans, samen op een anker hangt het er maar vanaf wie naast je staat, als er te veel verschil is in postuur of kunde wringt het onderweg ook.
Deze meestal typische ankersleepliften zijn voor wintersporters een heel stuk gebruiksvriendelijker. Niet zonder reden zie je dit soort sleepliften inmiddels ook zo af en toe in Frankrijk, indien ze nieuw gebouwd worden.
Frans op 14 feb 2018 09:43Ik heb toch veel liever een lanceerpannenkoek dan een anker…
Alleen op een anker sta je uit balans, samen op een anker hangt het er maar vanaf wie naast je staat, als er te veel verschil is in postuur of kunde wringt het onderweg ook.Morzel op 14 feb 2018 10:27
Als boarder is een anker helemaal een verschrikking, dan nog 10x liever een pannekoek met een gebogen steel. Zo’n anker in je liezen is echt een verschrikking, zeker als de lift steil is.
Anker of pannenkoek maakt mij (als skiër) niet zoveel uit. Mijn eerste skivakantie was in sleepliftparadijs Berwang, dan leer je er wel mee omgaan :). Die lanceerliften heb ik nog nooit meegemaakt, maar de voormalig sleeplift in Hochgurgl (waar nu een gondel gebouwd is) was overigens ook een beste belevenis!
Deze meestal typische ankersleepliften zijn voor wintersporters een heel stuk gebruiksvriendelijker. Niet zonder reden zie je dit soort sleepliften inmiddels ook zo af en toe in Frankrijk, indien ze nieuw gebouwd worden.
Frans op 14 feb 2018 09:43Ik heb toch veel liever een lanceerpannenkoek dan een anker…
Alleen op een anker sta je uit balans, samen op een anker hangt het er maar vanaf wie naast je staat, als er te veel verschil is in postuur of kunde wringt het onderweg ook.Morzel op 14 feb 2018 10:27
Met zijn 2en is het idd niet prettig, maar alleen heeft een anker wel mijn voorkeur. Dan kun je nog eens wisselen tussen je benen, achter je been, in je zij.
Pannekoek pak ik zonder problemen, die leer je redelijk vlot als boarder. De ankerliften probeer ik waar mogelijk over te slaan. Dat springen van de lift went ook best snel.
Haha toen ik net begon heb ik deze liften gehaat! In La Joue du Loup was een lift waar ik wel 5x achter elkaar onderuit ging en de liftbediende keek me een partij chagrijnig aan, zo van “daar heb je er weer een…”. Maar da’s inmiddels al 8 jaar geleden :) Nu vind ik het echt de fijnste sleepliften, gaan lekker snel, beter dan die langzame ankers.
@Morzel @Matthias123 Pannenkoekliften zijn er net zo goed ook in dezelfde uitvoering als ankerliften, die niet koppelbaar zijn en niet lanceren. Ik denk dat deze voor jullie het meest gebruiksvriendelijk zijn. ;)
@Morzel @Matthias123 Pannenkoekliften zijn er net zo goed ook in dezelfde uitvoering als ankerliften, die niet koppelbaar zijn en niet lanceren. Ik denk dat deze voor jullie het meest gebruiksvriendelijk zijn. ;)
Frans op 14 feb 2018 10:56
Ik heb zelf geen moeite met het lanceren, ik vind de lanceer pannekoekliften de minst erge vorm van sleepliften. Door de snelheid ben je er gewoon weer het eerste uit. Al zullen sleepliften nooit mn favoriet worden als boarder.
@Frans: geef dan mij maar een koppelbare sleper met lange stang. Lekker snel en minder vermoeiend.
Met het lanceren heb ik geen problemen 🚀🚀🚀😜
Meeste problemen met slepers is zo’n pannenkoek waar geen buiging zit in de stang (grrr, lift in Zoetermeer), dat duwt heel oncomfortabel tegen mn been aan. Lanceren, pannenkoek met gebogen stang, anker maakt me allemaal niets uit. Als het maar redelijk vlot gaat.
Alhoewel: in een anker een keer meegemaakt dat ik gewoon los stond en de medeberijder op dat moment het anker even wat ging verschuiven, waardoor die bij mij tussen de benen vandaan ging en ik achteruit de berg af ging… voortaan hou ik hem wel vast als ik er met 2 personen in zit.
ik denk dat ik ervaring met dezelfde sleeplift had als @Marijnt. Ergens ver weg achter Chatel zat een sleeplift die je moest nemen. Er was op dat moment ook niemand bij het hokje. Er stond een grote knop waar je op moest drukken, komt er zo’n ankertje aan gehaakt en hoppa, gaan met die banaan. Een enorm lange sleep, met onderweg nog een brug, waardoor je halverwege ook nog een flinke snok kreeg. Ik als beginnend snowboarder had een beste kluif aan de lift. Dat ik het nu, na 10 jaar nog steeds weet zegt genoeg. (Niet gavallen, dat wel)
@Morzel: Wat is voor jou de reden dat Pomaliften minder vermoeiend zijn? Als je met lanceren of de soms zeer steile passages met een slecht verende stang geen problemen hebt, dan mogen de andere sleepliften al helemaal geen problemen vormen.